Bu ihtişamlı yapıyı gezmeden önce yüzümüzü güneye, o eşsiz manzaraya dönüyoruz. Mezopotamya ayaklarınızın altında…
Bu Yazımızda Neler Var:
Mardin -Kasımiye Medresesi
Kimi derin bir nefes çekip yalnızca manzaranın tadını çıkarırken ben Jared Diamond’un Tüfek Mikrop Çelik kitabındaki bereketli Mezopotamya tasvirini ve geçmiş uygarlıkları hayal etmekten kendimi alıkoyamıyorum.
Doğrusu binlerce yıl önce yaşamış insanlarla aynı yerde olmak her zaman tüyler ürpertici gelmiştir bana.
Kasımiye Medresesi Hangi Dönemde Yapıldı
Ve Kasımiye Medresesi.. Artuklu dönemi mimarisiyle inşa edilmiş bu yapı iki katlı ve kubbeli. Motif işlemeye elverişli kesme taş kullanılmış ve girişte bizleri büyükçe bir taç kapı karşılıyor.
İçerisinde mescit, türbe ve çeşme bulunan bu yapının Akkoyunlu sultanı Kasım İbn Cihangir döneminde (1457-1502) tamamlandığı söylenir. Yanında bulunan türbe ve zaviyeden dolayı buranın yalnızca medrese değil külliye olduğu kabul görmekte.
Kasımiye Medresesi’nin Özellikleri
İçeriye girdiğimizde dikkatimizi ilk olarak çiçek motifleri çekiyor. Bu motiflerin 99 adet olması Allah’ın 99 ismini ve 63 adet olması ise Peygamber Efendimiz’in ölüm yaşını tasvir ettiği düşünülüyor.
Çeşmenin olduğu kısma doğru geçiyoruz. Burada alt katta 11 üstte 12 oda olduğu söyleniyor fakat biz üst katı görmedik. Bu teknik bilgiden daha önemli olduğunu düşündüğüm bir başka bilgi ise tüm odaların gün içerisinde kesinlikle güneş alması.
Din, fen ve astronomi dersleri verilen odaların yanı sıra avlunun ortasındaki havuza haftada birkaç kez ay ve yıldızın yansıdığı anlatılıyor. Kapılar birçok eski yapıda gördüğümüz gibi saygı amaçlı eğilerek girilmesi için kısa yapılmış. Bu odalardan birinde dikkat çeken, Çinli bir Müslümana ait olduğu söylenen Nuh’un gemisi maketi.
Makette gemide tarım yapan insanlar da var. İçeriye girmeden baktığımız manzarayı gösteren 5 adet pencerelerde İslam’ın 5 şartı veya namazın 5 vakti ile bağdaştırılmakta.
Üç Boyutlu Portre
Ebû’l İz El Cezeri.. Dönemin bilim adamı ve mühendis El Cezeri sibernetiğinde ilk adımlarını atan ve ilk robotu yapıp çalıştırdığı kabul edilen kişi.
600 yıl önce üç boyutlu portresini yapmış ve bu portre çıplak gözle çukurmuş gibi dursa da kamerada üç boyutu daha belli olmakta ve ne tarafa dönersek portre de o tarafa dönerek bizi izliyor hissiyatı vermekte.
Medresedeki Kan İzleri
Rivayete göre Kasım paşa amcası tarafından medresede katledilmiş, kız kardeşi de Kasım Paşanın kanlı gömleğini medresenin eyvanına sürmüş ve kanın Müslümanlara ibret olarak burada kalması için Allah’a dua etmiş.
Eyvana su döküldüğünde kan izlerinin hala görünmesi duanın kabul edildiğini gösteriyor diye anlatılmakta.
Ab-ı Hayat Mezopotamyası
Abı-ı Hayat adı verilen çeşme yüksekten aktığından avluya inanılmaz bir ahenk ve huzur katıyor. Derslerin işlenmesinde bu akustiğin öneminin vurgulanması diğer birçok ayrıntı gibi şaşırtıcı geliyor bizlere.
Bir diğer dikkatimi çeken ise suyun çıkıştaki coşku ve akustiğinin orta havuzda kendini büyük bir dinginliğe bırakması. Zaten o meşhur temsilde buradan geliyor. Suyun akışı ile doğumdan ölüme ve tekrar dirilmeye kadar insan hayatı işleniyor. Çeşmenin hemen üstünde üç lale motifi anne baba ve çocuğu simgeliyor.
Suyun düştüğü yerden çocukluk, gençlik, yaşlılık ve mahşer alanının tek tek tasvir edildiği anlatılagelmekte. Son noktada suyun Mezopotamya’ya akması ve oraya can vermesi bu döngünün en güzel örneklerinden olsa gerek.
Adıyaman Hangi Bölgede? Nüfusu, Plakası, Meşhur Yerleri ve Yiyecekleri ile mezopotamyaya yakınlık kurun.